Ali Ekber Dihhoda

Yazar, gazeteci, mütercim, sözlük yazarı, şair ve araştırmacı olan Allame Ali Ekber Dehhuda ş.1257/m.1878 yılında Tahran'da doğdu. Kazvin feodallerinden olan Babası, Baba Han onun doğumundan birkaç yıl önce eşiyle birlikte Tahran'a yerleşmişti.

Dehhuda babasının vefatından sonra annesinin gözetiminde Arapça ve din bilimeleri eğitimlerini Şeyh Gulam Hüseyin Burûcerdi ve Şeyh Hâdi Necmâbâdi gibi üstatlardan aldı. Daha sonra Siyasi Bilimler Okulu'nda yeni bilimlerin temellerinin eğitimini alırken Fransız dili eğitimini de almış oldu. Okulu bitirdikten sonra Dışişleri Bakanlığında işe alınıp çalışmaya başladı. Bir süre sonra Balkan üIkeleri İran Elçiliklerinin Maslahatgüzar Bakanı olan Muâvinüddevle Gaffari'nin Özel Kalemi olarak onun refakatında Avrupaya gitti. Ancak Meşrutiyet hareketlerinin başladığı sırada yurda geri dönüp özgürlükçü hareketlere katıldı.

Meşrutiyet kurulduktan sonra Dehhuda Meşrutiyet başlangıcındaki önemli ve meşhur gazetelerinden sayılan "Sur-i İsrafil" gazetesini yayımladı. Bu gazetenin en çekici bölümü Dehhuda'nın"Saçma Sapanlar" başlığıyla yazdığı müstehzi makalelerdi.

Dehhuda bu makaleleri Dahu, At Sineği, Dilenci Gulam, Âdi Hasan'ın Köpeği, Maydanoz gibi takma adlarla bastırıyordu. ş.1287/m.1908 yılının Haziran (= Hurdad) ayında Kaçar Muhammed Ali Şah'ın emriyle Özgürlükçü ve Meşrutiyetçilerin bir kısmının tutuklandığı bir kısmının da idam edildiğinden sonra Dehhuda İsviçre'ye kaçtı.

İsviçre'nin İyordon şehrinde Muâzidü's Saltane Pir Niya'nın destekleriyle Sur-i İsrafil gazetesinin 3 sayısı dahasını, aynı üslup ve formatla yayımladı. Sonra Türkiye'nin İstanbul şehrine gitti ve orada "Surûş" gazetesini Farsça olarak yamlamaya başladı.

Dehhuda ş.1334 /m.1955 yılının Mart (=İsfend) ayında Tahran'da vefat etti ve İbn-i Bâbveyh Mezarlığı'nda toprağa verildi.

Dehhuda'nın telif ve tercüme olarak çok sayıda eseri vardır. Ancak onun en önemli eseri Dehhuda Sözlüğü'dür. Bu sözlük onun ve asistanlarının 45 yıllık istikrarlı çabalarının ürünüdür.

Yazılarında sokak dilini kullanan Dehhuda çağdaş Farsça nesrinin öncülerinden ve Sade Yazma ekolunun  kurucularından sayılır.

ş.1358/m.1979 yılında Dehhuda Sözlüğü'nün en son baskısının yayımlandığıyla eş zamanlı olarak UNESCO İran'ın güçlü yazarı ve gayretli araştırmacısı olan Dehhuda'nın Yüzüncü Doğum Gününü bir anı töreni düzenleyerek saygıyla anmıştır.