Yelda

Yelda, Yılın en uzun gecesi olan son baharın son gecesi ve kışın ilk gecesinin adıdır.

Başka bir deyişle Yelda, Kainatta bir zaman dönümünün bitimi ve başka bir zaman dönümünün başlangıcıdır. Şöyle ki gittikçe geceler kısalırken  gündüzler uzuyor.

Yelda gecesinde İranlılar bir araya gelip kutlama yapıyorlar.

Eski İranlılar bu gecenin Güneş Tanrısı, (Mitra) nın doğum gecesi olduğuna ve güneşin yeniden bu gecede doğduğuna, dolayısıyla da Yelda gecesini aslında güneşin bir göstergesi ve simgesi olduğuna inanıyorlardı.

"Ebu Reyhan Biruni" kış mevsiminin başlangıç gecesi olan Yelda Gecesini "Büyük Milat" olarak adlandırıp, onun Süryani'ler takviminin üçüncü ayının yirmi beşine, Hiristiyan Rumların dinlerine göre ise, Hz. İsa'nın Doğum Gecesi bayramına denk geldiğini öne sürmektedir.

Kışın büyük Çillesinin başlangıç gecesi olan Yelda Gecesinde İran halkı bu eski geleneği canlı tutmak için "Çille Sofrası"/"Yelda Sofrası" kurup, bir araya gelerek katlıyor, gece yarısına hatta sabaha kadar uyanık kalırlar. İran'ın çeşitli yörelerinde yaşayan İranlılar Yelda Sofrası'nı nar ve karpuz başta olmak üzere yörelerine has birtakım yaz ve sonbahar meyveleri ve yiyecekleri hem de atıştırmalıklar ve çerezlerle  süslerler. Onlar meyve, çerezler ve atıştırmalıklar yiyerek, Hafız'ın şiirleri ve Firdevsi'nin Şehname'sini okuyarak bu uzun geceyi uyanık kalmaya çalışırlar ki böylece kış güneşinin doğuşuyla beraber yendikleri karanlık iblisini kendilerinden ve yaşam alanlarından uzaklaştırsınlar…