Nevruz Sofra

"Heft Sin Sofrası" olarak bilinen Nevruz Sofrası, Bahar mevsiminin başlangıcına denk olan ve "Nevruz Bayramı" olarak adlandırılan yeni yıl başından önce hazırlanan, üzerinde ise Nevruz Bayramı'nın geleneksel simgeleri olan yiyecekler veya nesnelerin dizildiği bir sofradır.

Bu sofranın "Heft Sin" olarak adlandırılmasının sebebi, baş harfleri "Sin" (S) harfi olan yedi çeşit yiyecek veya nesnenin, üzerinde bulunmasıdır.

Tarihi rivayetlere göre; "Sâsâni"ler döneminde Nevruz'da adamın biri, üzerinde her biri yedi tane veya yedi salkım miktarında olan buğday, arpa, maş fasulye, bakla, susam, pirincin ayrıca bir miktar toz şekeri ve birkaç tane iri dirhem ve dinarın da bulunduğu gümüşten örülmüş bir sofrayla padişahın Nevruz meclisine  girermiş.

Günümüzde de İranlılar Nevruz Sofrası'nı;  kırmızı elma, sirke,  sumak, iğde, sarımsak, "semeni" denilen buğday muhallebisi, üzerlik olmak üzere yedi çeşit yiyecekle süslüyorlar. Bu yiyeceklere ek olarak sümbül çiçeği, lale çiçeği, ayna, mum ve müslüman İranlılara has olan Kurân kitabı, Zerdüşti İranlılara has olan Evista kitabı da Nevruz sofrasında bulunur. Aynı zamanda birkaç tane rengarenk boyanmış ve nakışlı yumurta, içine turunç ve şimşir ağacının birkaç yeşil yarağının konduğu suyla dolu bir surahi, kırmızı süs balıkların bulunduğu bir kap, kırmızı nar, bir parça taze ekmek, birkaç tane sikke bir de buğday, arpa, mercimek ve maş fasulye gibi bakliyatı ıslattıktan sonra yeşertilmiş olan yeşillik de bu sofranın diğer parçalarındandır.

Nevruz Sofrasının süslendiği yiyecekler ve nesnelerin her birisinin sembolik bir anlamı vardır. Örneğin:

Ayna; temizlik ve sadakat simgesidir. Aynı zamanda ezeli varlık ile baht ve alın yazısının yansımasıdır.

Mum; karanlık ve siyahlığı yok eden parlayış ve aydınlık simgesidir.

Yumurta; yaratılış ve doğurganlık sembolüdür.

Balık ve Şimşir ağacı yaprağı; Su ve hayat meleği olan "Nahit" yıldızı'nın mazharıdır. 

Yeşillik; yeşermek ve hayat sembolüdür.

Nar; doğurganlık ve bolluk simgesidir.

Ekmek; bereket ve artış göstergesidir.

Üzerlik ve Sarımsak; Evhamları ve kötü ruhları uzaklaştıran motifler simgesidir.

İnsanlar Nevruz Sofrasına ait yeşertilmiş sebzeleri yeni yılın ya da Nevruz'un13. gününde ırmaklar gibi akan sulara bırakırlar.

Nevruz Sofrası aslında eski İranlıların, tanrıları ve ölmüşlerinin ruhlarını çağırmak ve ağırlamak amacıyla yeni yıl başında hazırladıkları ruhani ve kutsal bir ziyafet sofrasıydı ve bu geleneği asırlar boyunca sürdürmektedirler.

Nevruz Sofrası tüm aile fertleri ve dünyadan göçmüşlerin ruhlarını bir araya getirmekte, hem de aile fertleri arasındaki uzaklık,nifak ve kırgınlıklar tozunu silmekte önemli bir rolü vardır. İranlılar nerede olurlarsa olsunlar yıl başından önce evlerine yetişmeye ve tüm aile üyeleriyle birlikte Nevruz Sofrası'nın etrafına toplanmaya çalışırlar.