Nevruz Sebzesi

Canlılık, tazelik, bolluk ve bereket göstergesi olarak algılanan Nevruz sebzesi; yeni yılda  buğday, maş, yeşil mercimek, kişniş tohumu gibi tahıllar ve bakliyat tanelerinin kaplar içinde veya testiler üzerinde ekilip yeşertildikten sonra Nevruz Sofrasına koyulan sebzelerdir.

İranlı aileler tahıl ve bakliyat tanelerini Nevruz 'dan birkaç hafta önce ıslattıktan sonra gelişim aşamalarını geçirip yeşermelerini sağlıyorlar.

Nevruz'da sebze yeşertmek geleneğinin Cemşid'in ehrimenlerle savaşıp onları yendikten sonra kurak bir bölgeye geri dönmesiyle bağlantılı olduğu söylenmektedir. Bu anlamdaki rivayetlere göre; o gün herkes bir avuç arpa bir leğende ekmiş. Sonraları da bunu bir gelenek haline getirip sürdürmüşler. Böylece her yıl Nevruz'da evlerinde yedi çeşit tahılı yedi silindirde ekmeye ve yeşertmeye devam etmişler. O tahılların her birisinin yeşerme biçimi de yeni yılda ekinlerinin iyi ya da kötü olabileceği hakkında insanların tahminde bulunmalarını sağlıyormuş.

Sâsâni'ler döneminde Nevruz'dan 25 gün önce saraydaki 12 kerpiç sütun üzerinde 12 çeşit tahıl ve baklıyat taneleri yeşertilirdi. Yeşillikleri Yeni yılın (Nevruzun) 6. gününde koparıp koparıp sarayın her tarafına saçılır, Sevgi Günü olarak bilinen yeni yılın 16. gününe kadar da toplanmazdı. O bitkilerden hangisi daha çok yeşermiş olsa,  onun ekininin insanlar tarafından ilgili yılda daha iyi ve bol olacağına kanaat getirilirdi.

Ancak günümüzde İran'da yeşestilmiş olan sebzeler Nevruz'un 13. gününe kadar tutup, o günde akar sulara bırakılır.

Sebze yeşertmek, İranlıların yeni yılda sayesinde huzurlu ve bereketli yemyeşil bir hayat geçirebilecekleri yeşillik ve tazeliğin doğmasının sembolüdür.

Sebze yeşertmek ve sonrasında akar suya atmak geleneği, BâbilIi- Süryani'lerin yeşertme ritüelleri olan Adonis Bahar Şenliği'nde bitki ve çiçek ekmek, sekiz gün sonra da onları Adonis'in heykeliyle birlikte göl veya pınara atmak geleneğiyle hemen hemen aynı doğrultudaki gelenekler olarak bilinmektedir.