GELENEKSEL GÜNLER

"Meşhed-i Ardehal", Kaşan’ın Fin ilçesine bağlı Have Ardehal köyünde icra edilen halı yıkama töreni, "Halı Cuması" olarak bilinen her yıl Mehr (Ekim) ayının ikinci Cuma günü yerine getirilen geleneksel matem ayinlerden biridir. Bu, güneş takvimine göre icra edilen tek İslâmî ayindir.

Halı yıkama töreninin felsefesi, İmamzade Sultan Ali İbn İmam Muhammed Bakır'ın (a.s) hicrî 116 yılında 27. Cemâziyel âhir’de şehadetine kadar uzanır. Onu bu bölgeye davet eden Kaşan’ın Fin ilçesi halkı bu töreni o münasebetle icra ederler.

Bu törende bir grup, türbe binasının içindeki halılardan birini pipo şeklinde omuzlarına alır ve türbe içinde ağıt söyleyip matem tuttuktan sonra onu Finlilere teslim eder ve onlar halıyı türbenin yaklaşık birkaç yüz metre doğusundaki pınara götürürler. Ardından ellerinde uzun sopalar olan başka bir grup, “Hüseyin” diyerek, İmamzade’nin intikamını almayı simgeleyen sopaları sallayarak pınarın yanına gelirler. Halı pınarın kenarına konur ve İmamzade’nin gusül edilip yıkandığının bir işareti olarak onu çeşme suyuyla yıkarlar. Halı taşıyıcılarının türbeye girişi ve Erdahal Have halkına teslim edilişi özel protokollerle yapılır.

Bu Ayin, UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne alınmıştır.