Mesnevi-i Maneviye

Mevlana Celaleddin Muhammed-i Rumi/Belhi'nin irfanî bir manzumesi olan Mesnevi, hikmetli tarzda söylenmiş olduğu yaklaşık 26 bin beyitin içerdiği 6 defterden oluşmaktadır.

Mevlana h.640-650/m. 1262-1272 yılları arasında talebesi, Husameddin Çelebi'nin isteği üzerine Mesnevi'yi nazmetmeye başladı. Ancak 18 beytini nazmettikten sonra oğlu, Alaaddin Muhammed'in vefat etmesi nedeniyle devamını getirme şevki kırıldı. İki yıl geçtikten sonra onu ancak ele alabildi.

Firdevsi'nin Şehname'sinin İran milletinin eski dönem hamaselerini içerdiği gibi Mevlana'nın Mesnevi'si de İslam Sonrası İran Tarihinin hamaselerinin içinde barındırdığını söylemek mümkündür.

Mevlana'nın Mesnevi'yi nazmetmekteki üslubunun, "KIile vü Dimne"  kısmen de "Binbir Gece"'de izlenen üsluba yakın olduğu söylenebilir.

Çoğu dünya dillerine çevrilmiş olan Mesnevi, Reynold Nicholson tarafından da İngilizceye çevrilip basılmıştır. Mesnevi üzerinde  ayrıca çok sayıda şerhler de yazılmıştır. Bu şerhlerin arasında Bediüzzaman Füruzanfer'in Farsça şerhi ve Abdülbaki Gölpınarlı'nın Türkçe şerhi örnek olarak gösterilebilir.