Bustan

 Nazım şeklinde yazılmış olan "Bustan" Iran'ın  hicri 7. Y.yılında yaşayan ünlü edip ve şairi olan Sadi Şirazi'nin ilk eseridir. Firdevsi'nin Şehnamesi vezninde söylenmiş ve mesnevi türünde olan bu eser on  bab'dan oluşmakta olup, öğretici ve çekici hikayeler çerçevesinde birtakım öğütler, ahlakî değerler, toplumsal meseleler ve şairin idollerini içermektedir.

Sadi ilk başta"Sadi Name" olarak adlandırdığı yaklaşık 5000 beyitten oluşan bu eseri, hicri.7.Y.yılın ortalarında Sa'd-i Zengi'nin oğlu, Atabek Ebubekir'e ithaf ederek yazdı.

Eserin onlu babları şu konuları içermektedir:

1. bab:  Adalet ve İnsaf

 2. bab: İhsan ve Bahşiş

 3. bab: Aşk ve Sarhoşluk

 4. bab: Tevazu ve Alçakgönüllülük

 5. bab: Teslim ve Rıza gösterme

 6. bab: Terbiye'nin Usulu ve Adabı

 7. bab: Sağlığa Şükretmek

 8. bab: Tövbe ve İnabet

 9. bab: Münâcât ve Niyaz

10. bab: Hâtime

Bustan'in fesahat, belagat, akıcılık, incelik, hikmet ve irfan bakımından belki sadece Fars dilinde değil, başka hiç bir dilde eşi ve benzerinin olmamasını söylemek mümkündür.

"Bustan"ın, meâni bağlamında 6.Y.Yılın şairi olan Senâi'nin Hadikatü'l-hakika adlı eseriyle karşılaştırıImada bu eserde var olduğu oranda meâni zenginliğine sahip olmasıyla birlikte şairlik ve şiir sanatı bakımından daha üstün bir eser olduğu söylenebilir. Bu da mesnevi nazım türünde bir nevi yenicilik sayılır.

Sadi aradığı mükemmelliği "Bustan"da tasvir etmeye çalışmıştır. Onun Bustan'da tasvir ettiği cihan, Allah'a iman etmek, iyilik, sefa, dürüstlük, doğruluk, temizlik, aydınlık ve hakikat alemidir.

Bustan dünyanın çeşitli dillerine çevrilmiştir. Örneğin "Sir William jones" onu İngilizceye ve "Karl Heinrich Graf" Almancaya tercüme etmiştir. Ayrıca Farsça ve Türkçe şerhler de bu eserin üzerine yapılmıştır. İran'da Bustan'ın en güzel baskısı Gulam Hüseyin Yusufi'nin şerhlerini içeren nüshadır.