Fars eyaletinin kalabalık ve tarihi şehri Fesa

Tarihi Milat öncesine dayanan Fesa, Fars Eyaleti'ne bağlı şehirlerden biridir. Persepolis yazıtlarında ve stellerde kendisinden "Pşiya" veya "Başi" olarak söz edilir. "Peşiya", Elam dilinde "Pesa"nın karşılığı olarak kabul edilir. İslamiyet'in İran'a gelmesinden sonra Arapça'da "p" harfi bulunmadığından bu bölgenin adı "Fesa" olarak değiştirildi. Dilbilimciler bu ismin anlamının "yaşam yeri" ve "yerleşim yeri" olduğunu ileri sürmektedir.

Fesa’nın coğrafyası

İran'ın güneyindeki önemli şehirler olan Şiraz, Bender Abbas ve Kirman'ı birbirine bağlayan yol üzerinde bulunması Fesa'ya büyük önem kazandırmıştır. Fesa İlçesi'nin yüzölçümünün yaklaşık yüzde 40'ı ovalardan, geri kalanı ise dağlardan oluşmaktadır. Fesa kentinin yüksekliği deniz seviyesinden 1150 metre olup, en yüksek noktası 3220 metre yükseklikteki Hormankuh zirvesidir.

Fesa İlçesi, 200.000'den fazla nüfusuyla Fars Eyaletinin en kalabalık bölgelerinden biridir. Fesa'nın iklimi yarı kurak olup ılıman olma eğilimindedir. Bölgede yaz aylarında sıcaklık 40 derecenin üzerine çıkarken, kış aylarında ise en soğuk zamanlarında sıcaklık 8 dereceye kadar çıkıyor. Fesa'da yıllık ortalama yağış miktarı 320 mm'dir.

Fesa'nın tarihi

Bazı kaynaklarda Fesa kentinin tarihi Pişdadiler dönemine, mitolojik döneme dayandırılmaktadır. Ancak bu şehrin Ahamenişler döneminde (M.Ö. 550-330) refah içinde olduğu kesindir. Günümüzde Fesa'da Sasaniler döneminden (MS 224-651) kalma yapı kalıntıları da bulunmaktadır. Bu da şehrin birkaç yüzyıl boyunca refah içinde yaşadığını göstermektedir.

İslam'ın İran'a gelmesinden sonra Fesa, Müslüman orduları tarafından şiddetli bir savaşla fethedildi. Fesa, Hicri birinci yüzyılda (M.S. yedinci ve sekizinci yüzyıllarda) bir sikke merkeziydi. İslamiyet sonrası dönemde seyyahların bıraktığı yazıtlara göre Fesa, huzurlu ve zengin bir şehirdi. Ancak Fesa, ardışık hükümetler tarafından defalarca saldırıya uğramış ve harabeye dönmüştür.

Günümüzdeki Fesa şehri muhtemelen Safeviler döneminde (1501-1736) kurulmuştur. Afşarlar döneminde Fesa genişleyerek giderek bugünkü şeklini almıştır.

Fesa'nın turistik yerleri

Dahhak Kalesi

"Dahhak Tepesi" olarak da bilinen bu tarihi anıt, Fesa'nın üç kilometre güneydoğusunda, Hayrabad adlı bir köyde yer almakta olup, 1931 yılında İran'ın ulusal anıtları arasında tescil edilmiştir. Bu kalenin güvenliğini artırmak için etrafına büyük bir hendek kazılmış, hendeğin izleri hala görülebilmektedir. Zahhak Tepesi yaklaşık 25 metre yüksekliğinde olup, çevresinde çok sayıda çanak çömlek ve tuğla bulunmaktadır.

Yerliler, "Dahhak'ın Mutfağı" adı verilen bir yere kadar uzanan uzun bir mağaranın varlığından ve yemek servisi yapıldığında birçok kişinin mağaranın içinde bir araya gelerek yemeği kaleye dağıttığından bahsediyorlar! Dahhak Kalesi'ne birkaç kilometre uzaklıkta "Dahhak Mutfağı" adı verilen eski bir yapı bulunmaktadır ve neredeyse Zahhak Kalesi ile aynı zamanda inşa edilmiştir.

İmamzade Şehzade Kasım

Bu türbe, Şiilerin ilk lideri Ali bin Ebu Talib'in kardeşi Akil'in soyundan gelen Kasım adlı bir adamın mezarıdır ve bölgenin kültür merkezi olarak kabul edilir.

Ormanın ortasında korunan alan

Bu alan, Fesa'nın 50 kilometre kuzeybatısında, Mianjangal Dağı'nın kuzey yamacında, Şiraz'dan Kerman'a giden ana yolun kenarında yer almaktadır. Bu bölgenin sık ağaçları yolun her iki tarafında da güzel bir şekilde göze çarpıyor. Ormanlık alanın bir kısmı mesire alanı olarak kullanılıyor.

Harmankuh

Fesa'nın kuzeyinde yer alan bu dağ, güzel su kaynaklarına sahip olup her yıl çok sayıda doğasever ve yürüyüşçü grubuna ev sahipliği yapmaktadır. Bu dağın yamacında 400 metre yükseklikte güzel bir mağara bulunmaktadır. Bu dağın eteğinde "Atshaddeh" adı verilen bir piknik alanı vardır. Buradaki su kaynağı ve balık üretim lagünü doğa turizmi için uygun bir yerdir.

Fesa Kültür Müzesi

Bu müzede yedi binden fazla değerli eser bulunmaktadır. Bu eserlerin büyük çoğunluğu halk tarafından müzeye bağışlanmıştır. Teknoloji, arkeoloji ve tarih, Fesa'dan yazarlar ve ünlüler, antropoloji, kayalar ve fosiller, ağaç bahçesi ve galeri olmak üzere çeşitli müze objelerinin sergilendiği sekiz galeri oluşturuldu. Fesa Kültür Müzesi, ziyaretçilerini 4 bin metrekarelik bir alana kurulu Mandegar Muhammed Taki Zülkadir Lisesi'nde (1938 yılında kurulmuştur) ağırlıyor.