İmam Humeyni olarak bilinen Ayetullah Seyyid Ruhullah Mustafevi-i Musevi-i Humeyni Ş. 1281/M.1902 yılında Humeyn şehrinde dünyaya geldi. Siyasi durumların karışık olduğu Kaçar döneminin son yıllarında halkın iltica ettiği ve mercii olan babası, Seyyid Mustafa, Humeyn'in seçkin din alimlerinden biriydi.

İmam Humeyni okuma yazmayı doğduğu şehirde öğrendikten sonra dinî eğitimler almaya başladı. Temel eğitimleri ağabeyi, Ayetullah Pesendide'den aldı. Daha sonra Ayetullah'ul Uzma Abdulkerim Hâiri-i Yezdi tarafından ErâK ve Küm şehirlerinde kurulan dinî medreselerde eğitim almak için o şehirlere gitti. Bu medreselerde Fıkıh Ötesi ve USul dersleri eğitimini aldıktan sonra ictihat derecesine nâil oldu ve Kûm Dinî Medresesi'nde tedrisata koyuldu.

İmam Humeyni siyasi mücadelelerini, Rıza şah Pehlevi'nin iktidarı  döneminde başörtüsü yasağının uygulamaya geçtiği süreçte başlattı. Ancak petrol sanayisinin millileşme sürecinde bu girişimi  destekledi ve girişimcilerin yanında durdu.

Daha sonra da Kûm Dinî Medresesi işlerinde birtakım düzenlemelerin yapılmasında özel ihtimamlarda bulundu.

Ş.1341/ M.1962 yılında dönemin padişahı, Muhammed Rıza Pehlevi'nin birtakım düzenlemeler yapmak amacıyla "Beyaz İnkılap" adı altında bir referanduma gidilme girişimi İmam Humeyni'nin onaylamaması ve referanduma karşı yaptırım ilan edilmesiyle karşı karşıya kaldı.

İran takvimine göre yılın iIk ayı, Ferverdin'in 2. günü (22 Mart)ne denk gelen Şiilerin 6. imamı, İmam Cafer Sadık' ın şehadet günü münasebetiyle Ş.1342 / M.1963 yılının başlangıcında da her yıl olduğu gibi Kûm'da anma törenleri kurulmuşken hükümet memurları tarafından törenlerin düzenlendiği mekan olan Feyziye Medresesine bir baskın yapıldı ve bu baskın sırasında ruhaniler ve din alimlerinin birkaçı linç edildi.

Bu olayın üzerinden kırk gün geçtikten sonra İmam Humeyni bu baskını ve saygısızlığı kınamak adına Muhammed Rıza Şah'a hitaben minberde sert bir konuşma yaptı.Bunun üzerine aynı yılın (1342 yılın) 3. ayı, Hordâd ayında gözaltına alındı.

Bir yıl sonra yani Ş.1343 / M.1964 yılın Abân (Kasım) ayında, Amerikalıların İran'da adlı dokunulmazlığı yasası (Kapitolasyon) nın onaylanması sırasında  Şah'a karşı olduğuna dair oldukça sert bir hitabe daha gerçekleştirdi.. Bu konuşmadan sonra yine gözaltına alındı  ancak bu sefer serbest bırakılmayıp, Önce Türkiye'ye ardından da lrak'ın Necef şehrine sürüldü.

Ş.1356/ M.1977 yılında kendisinin büyük oğlu, Ağa Mustafa Şehit edildi. Halk ülkenin her tarafında yas törenleri düzenleyerek bu olayın sorumlusunu Pehlevi hükümetinin olduğunu gösterip rejimi kınadıklarını dile getirdiler.

Protestoların yayılmasıyla birlikte Pehlevi hükümeti, İrak baas rejimiyle de entegre olarak imam'ın Irk'tan sınır dışı edilmesini sağladı. Bu uygulamanın üzerine İmam Kuveyt'e gitmeye karar verdi fakat o ülkenin giriş engeli koymasıyla karşılaşınca Fransa'ya gidip Nofl Loşato'da ikamet etti.

İran halkının itirazları devam edince Pehlevi padişahı, Muhammed Rıza Ş.1357/ M. 1978 yılın 26 Dey (16 Ocak) tarihinde ülkeden ayrılmasının ardından İmam Humeyni aynı yılın 12 Behmen (2 Şubat) ayında milyonlarca insanın görkemli karşılamasıyla ülkeye geri döndü.

İmam Humeyni Ş.1368 / M.1989 yılın 4 Hordad (24 Mayis) ayında dünyaya veda etti.

Kendisinin naaşı Ülkenin her tarafından katılan halkın görkemli uğurlamasıyla Tahran Bihişt-i Zehra Mezarlığında toprağa veriIdi.

ESerleri:

Keşfü'l- Esrar

Minhâcu'l- Nihâye

Tevzihü'l- Mesâil Risalesi

Miftâhu'l- Gayb üzerine tefsirler

Edebi zevke de sahip olan İmam Humeyni'den şiirlerinden oluşan bir Divan da  geriye kalmıştır.