Alım satım mekanı hem de toplanma yeri anlamında kullanılan Çarşı veya Pazar, Cami, hamam, geleneksel usulu sporhane, kahvehane veya çayhane, su sarnıcı, sakahane (kapalı çeşme), medrese ve tekkeler gibi özel mimari özellikleri olan umumi mekanlardan oluşmaktadır.

Çarşının iki şekilde fezaları vardır: 1) iki tarafında dükkanların bulunduğu yol.

2) Çarşının meydan gibi açık alanı.

Çarşının her bölümü geneIde mesleklerine göre alım atım apan  bir esnaf kesiminin elindedir.

Çarşı ayrıca ana unsurlar ve yan unsurlar olmak üzere iki temel unsurdan oluşmaktadır.

Ana unsurlar; dükkanlar, dalanlar, hücreler, hanlar ve kapılar ve kervansaray gibi çarşının içinde bulunan ve çarşının ticari hüviyetini oluşturan unsurlardır.

yan unsurlar; cami, hamam, mescit, tekke, hüseyniyye, sakahane, medrese ve sporhane gibi çarşının ihtiyaçlarını gidermek üzere yanında bulunan unsurlardır.

Çarşıların mimarisinde eski şehircilik yapısına dayalı toplumun gelenekleri ve mirası önemli bir role sahiptir.

Çarşıların inşa edilişinde tuğla, alçı, taş ve kireç harcı gibi inşaat malzemeleri kullanılır.

Özellikle büyük çarşıların kapılarının mimari tasarımlarında ise çinicilik, tuğla işlemeleri, mukarnes işlemeleri, kitabe yazma ve tak yapma gibi süslemeler vazgeçilmezdir.

Çeşitli planlar ve boyutlarda yapılmış olan dükkanların olduğu ana yolda taklı ve kubbeli olan dört ila altı m. genişliğindeki koridorlar da bulunmaktadır.

Küçük çarşılar mimari bakımından İran'ın büyük çarşılara benzer daha küçük ebatta olan çarşılardır. Küçük çarşılar da büyük çarşılar gibi genellikle büyük kubbeleri ve mukarnesleri ile ahşap ve alçı işlelemeleri gibi oldukça güzel süslemeleri olan kapalı çarşılardır.

Bir çeşit esnaf veya birkaç benzer esnafın ticaret yaptığı mekan olan küçük çarşıların iki tarafında dükkanların bulunduğu geniş ve kısa bir ana yol vardır.

Genellikle ortasında üstü kapalı avlu gibi bir alanın da bulunduğu küçük çarşılar, bir yük indirme alanı, yukarısında ışıklandırma bacalarının olduğu bir süs havuzu, havuzun etrafında bulunan iki - üç katlı olan birkaç hücreden oluşmaktadır. Hücrelerin her birisi kendisinin de adıyla bilinen bir tüccara aittir. Yani aslında küçük çarşı büyük tüccarlar, toptancılar ve büyük iş adamlarına ait bir ticaret ve iş merkezidir.

Genelde küçük çarşıların bir tarafı büyük çarşılara, diğer tarafı ise bir han veya küçük bir kervansaraya bağlanır.

İnşasında kullanılan ana malzemenin genellikle tuğla olduğu küçük çarşıların çoğunluğu kapalı olmalarıyla birlikte sayıları az da olsa bazısı tavansız ve açık çarşılardır. Kapalı çarşıların yapıları mimarlık tasarımları açısından birbiriyle entegre olup çeşitli yönlerden oldukça benzerlik gösterirken, tavansız ve açık küçük çarşılar aslında mimarlık yönünden Safevi'ler döneminden kaIma kervansarayların geliştirilmiş şekilleridir.

Genel olarak bütün küçük çarşılar dörtgen, dikdörtgen, daire, beyzi, altıgen ve sekizgen olmak üzere 6 çeşit geometrik şekillerinin olduğu gözlemlenmektedir.

İran'ın en meşhur küçük kapalı çarşıları arasında Tahran'daki Hâcibudevle Çarşısı, Kâşân'daki Emini Çarşısı ve Tebriz'deki Muzafferi Çarşısı örnek olarak gösterilebilir.

Vekil Kapalı Çarşısı, Vekilü'r-Raayâ (raiyyetlerin vekili) olarak lakaplandırılmış olan Zend hanedanı ünlü padişahı, Kerim Hân'ın, h.1180 yılında dönemin başkenti olan Şiraz şehrinde inşa ettirdiği yapıtlardan biridir.  Kimi tarihçiler, bu çarşının Hac şeklinde olan tasarımının Lâr şehrinde bulunan Kayseriye Çarşısı'ndan iktibas edildiği kanatindedirler. Sonraları Kâzerun şehrindeki Kâzerun Çarşısı da bu çarşının tasarımından iktibas edilerek yapıldı.

Safevi'ler dönemindeki gezginler ve oryantalistlerin seyahatnamelerinde istinaden, Vekil Kapalı Çarşısı'ndan önce bu çarşının bulunduğu mekanda Sefeviler dönemine ait başka bir çarşının var olduğu muhtemeldir.

Şiraz şehrinin kültürel-tarihi yakası istikametinde inşa edilmiş olan Vekil Çarşısı'nın bir dizi dükkanların bulunduğu ana semti, ilk başta Ordu Çarşısı''nın bitiş noktasından başlayıp İsfehan kapısına kadar uzanmıştı. Sonraları Kaçar'lar döneminde aynı doğrultuda Vekil Çarşısı ile İsfehan Kapısı arasında Mirza Yusufi  adında yeni bir çarşının inşa edilmesiyle Vekil Çarşı'sının uzunluğun bir hayli azalmış oldu.

Vekil Kapalı Çarşısı'nın güney cephesi yani kumş satan dükkanların bulunduğu semt, 82 tane hücresiyle Kumaşçılar Pazarı olarak bilinmektedir.

Bu Çarşı İran'ın en yüksek kapalı çarşısıdır. Zeminden tavana kadar yüksekliğinin 10 ila11 m. olduğu bu Çarşının ender bulunan özelliklerinden biri, tavanında Şiraz'ın iklimine uygun olarak hoş bir şekilde tasarlanmış olduğu havalandırma ve ışıklandırma bacalarının var olmasıdır.