İran'ın kuzeybatısında dünya çapında bir üniversite; Tabriz Üniversitesi

Tebriz, İran'ın en önemli şehirlerinden biri olarak, bu ülkenin en eski üniversitelerinden birine ev sahipliği yapmaktadır. "Tebriz Üniversitesi", devlet üniversitesi olup, İran'ın batı ve kuzeybatısındaki en büyük yükseköğretim merkezi olarak kabul edilmektedir.

Tebriz Üniversitesi'nin Tarihçesi

Yedi yüzyıldan fazla bir süre önce, Tebriz "Rb-i' Rşidi" adı verilen bir merkeze ev sahipliği yapıyordu; bu merkez kendi döneminde yükseköğretim sunan bir yer olarak kabul edilmekteydi. Ancak, bu şehirdeki modern üniversitenin kuruluş tarihi 1947 yılına dayanmaktadır; o yıl, iki Tehran Üniversitesi öğretim üyesi, bu şehirde bir yükseköğretim merkezi kurmaya karar verdiler. Bu merkez başlangıçta "Tebriz Öğretmen Okulu" olarak adlandırılmış ve günümüzde "Öğretmen Okulu Meydanı" olarak bilinen mekanda yer almaktadır.

Daha sonra "Tebriz Öğretmen Okulu" olarak adlandırılan binanın inşaatına 1936 yılında başlanmıştır. Bu yapının inşaatı Alman mühendislerin yardımıyla ilerlemiş ve nihayetinde 1939 yılında tamamlanmıştır. 1946 yılında bu binanın üst kısmında "Azerbaycan Üniversitesi" yazısı yer almış ve ilk faaliyet yılı olan 1947'de tıp, tarım, eğitim bilimleri, felsefe ve edebiyat alanlarında 179 öğrenci kabul edilmiştir. O yıl Tebriz'de huzursuzluklar yaşanmış ve bu durum, Tebriz Üniversitesi'nin kaderini de etkilemiştir. Böylece huzursuzlukların bastırılmasının ardından, Tahran Üniversitesi'nden iki öğretim üyesi olan "Mustafa Habibi" ve "Han Baba Beyani", Tebriz Üniversitesi'nin yapısını oluştumak ve modern bir üniversitenin kurulmasına zemin hazırlamakla görevlendirilmiştir. Nihayetinde, 14 Kasım 1947'de Tebriz Üniversitesi'nin açılış töreni gerçekleştirilmiş ve 160 öğrenci tıp ve edebiyat fakültelerinde eğitim hayatına başlamıştır. Tebriz Üniversitesi'nin açılışı, döneminde o kadar önemliydi ki, tören, Tebriz Radyosu'ndan canlı olarak yayınlanmıştır.

Bu üniversite, zamanla genişlemeye devam etti ve şu anda Tebriz Tıp Üniversitesi'nin ayrılmasına rağmen, 20 fakülte ve yaklaşık 24 bin öğrenci ve 819 öğretim üyesi ile İran'ın en büyük üniversitelerinden biri olarak tanınmaktadır ve Isfahan Teknik Üniversitesi'nden sonra İran'ın ikinci en geniş üniversitesidir. 

Araştırma Enstitüleri ve Merkezleri 

Tebriz Üniversitesi, uygulamalı fizik ve astronomi, çevre, İran tarihi ve kültürü, Kafkasya ve Orta Asya, İslami beşeri bilimler, sosyal araştırmalar, jeoturizm, coğrafya, biyolojik bilimler ve teknoloji, mühendislik ve su bilimleri ile sanayide matematik alanlarında faaliyet gösteren toplam 11 araştırma enstitüsü, araştırma merkezi ve enstitüye sahiptir. 

Tebriz Üniversitesi'nin Uluslararası Konumu 

2023 yılında yayımlanan Şanghay sıralamasında, Tebriz Üniversitesi inşaat mühendisliği ve makine mühendisliği alanlarında 151-200, enerji bilimleri ve mühendisliği, kimya mühendisliği ve elektrik mühendisliği alanlarında 301-400, gıda bilimleri ve teknolojisi, Enstrüman teknolojisi alanlarında 101-150 ve tarım bilimleri alanında 401-500 sıralarında, İran'ın en iyi üniversitelerinden biri olarak tanıtılmıştır. Bu üniversitenin su kaynakları alanındaki 51-75 arasındaki dünya sıralaması, onu bu alandaki en iyi İran üniversitesi konumuna getirmiştir. Bu üniversitenin Times sıralamasındaki yeri 801-1000 arasındadır ve Tebriz Üniversitesi'ni İran üniversiteleri arasında yirmi birinci sıraya yerleştirmiştir.

ISC sıralamasında (2021 yılı) Tebriz Üniversitesi, İran'ın en iyi üniversiteleri arasında yer almaktadır. Bu bağlamda, üniversite doğal bilimler alanında 601-700, mühendislik ve teknoloji alanında 213 (İran'da üçüncü) ve tarım bilimleri alanında 251-300 sıralamasını elde etmiştir.

Ulusal üniversite sıralama kriterlerine göre, yurtiçi makale sayısına dayalı olarak Tebriz Üniversitesi yedinci sıradadır.

Tebriz Üniversitesi'nde uluslararası öğrenciler

Tebriz Üniversitesi'nde 1100 yabancı öğrencinin eğitim alması, bu üniversiteyi İran'da yabancı öğrencileri çekme konusunda en önemli üniversitelerden biri haline getirmiştir. Ayrıca, bu üniversitede 70'ten fazla uluslararası araştırma projesi yürütülmektedir. Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu ile 37 ortak proje yürütmek, bu üniversitenin en önemli faaliyetlerinden biri olarak kabul edilmektedir ve bu nedenle "İran ve Türkiye Bilimsel İşbirlikleri" adıyla özel bir sekreterlik kurulmuştur.

Tebriz Üniversitesi Uluslararası İşbirliği Yönetim Ofisi, yabancı öğrencilere hizmet sunma amacıyla, konaklama ve konsolosluk hizmetlerinin yanı sıra, Farsça Dil Eğitimi Merkezi kurmuştur. Tebriz Üniversitesi'nin Culfa'da bulunan Aras Kampüsü, her yıl yabancı öğrencileri kabul etmek için duyuru yayınlamaktadır.