14 Mayıs Hekim Ebul-Kasım Firdevsî anma günü münasebetiyle İran kültür müsteşarlığı bünyesinde Tacikistan ve Afganistan büyükelçiliklerinin iş birliğiyle tören düzenlendi.

Tacik ve Afgan diplomatların, bazı siyasi partilerin temsilcilerinin, Türk üniversitelerinin öğretim üyeleri ve öğrencilerinin katılımıyla gerçekleştirilen bu etkinlikte konuşmacılar, Firdevsi ve Şehname’nin İran ve dünya edebiyatındaki konumunu anlattılar.

İran İslam Cumhuriyeti Kültür Müsteşarı, Seyid Kasım Nazimi kısa konuşmasında, Firdevsi’nin İran kültür ve edebiyatındaki yerini çok önemli olarak nitelendirerek, şehnamenin evrenselliğini hatırlatarak ‘Firdevsi ve Şehname sadece İran’a ait değildir. Bu tür şahsiyetler ve eserler tüm insanlığa aittir. Onları siyasi ve etnik sınırlar çerçevesinde sınırlandırmak onlara karşı büyük bir haksızlıktır.

Törenin devamında  Şehname’nin tamamını Türkçe’ye çeviren Prof. Nimet Yıldırım, Firdevsi’nin kişisel ve dönemsel hayat şartlarına değinirken, Şehname’yi dünya edebiyatı tarihinde eşsiz bir eser olarak değerlendirdi. Yıldırım’a göre Şehname İranlıların tarihi olaylarından bahsetmenin yanı sıra, yaratılışın başlangıcından Sasani döneminin sonuna kadar tüm insan toplumları için önemli olan birçok eğitici ve öğretici noktayı bünyesinde barındırıyor.

Konuşmasının devamında Şehname’nin Türkiye’deki tercümelerine değinen Nimet Yıldırım, ‘Firdevsi’nin Şehname’sinin ilk tercümesi Osmanlı döneminde yapılmış ve Osmanlı kralları tarafından sipariş edilmişti. Yeni çağın ilk modern tercümesi, Şehname’nin sadece yirmi bin beytini içeren merhum Necati Lugal tarafından yapılmış ve onun ömrü tüm kitabı bitirmeye yetmemiştir.

Kendi Şehname tercümesine değinen Yıldırım devam etti: Şehname tercümesi için 10 yılımı harcadım, önce merhum Necati Lugal’ın tercümesini inceledim, sonra onu kullanarak Şehname tercümesine başladım. Kitabın tamamını tercüme eden ilk kişi olduğum için gurur duyuyorum ve bu münasebetle İran cumhurbaşkanından İran’da yılın kitabı ödülünü alıp Türkiye cumhurbaşkanı sayın Recep Tayyip Erdoğan tarafından cumhurbaşkanlığı sarayına davet edildim.

Programın devamında Tacikistan Cumhuriyeti Ankara Büyükelçiliği Maslahatgüzarı, Bahtiyar Abdulgafarzade, Afganistan Eski Spor Bakanı ve Kalem Derneği Başkanı, Hümayun Hayri, Fars dili ve edebiyatı tanınmış hocası, Prof. Dr. Adnan Karaismailoğlu, Farsça dil eğitim merkezi müdürü, Abbas Naci Firdevsi’nin düşünce dünyası ve dünya edebiyatı tarihindeki etkileri ile ilgili konuşmalarda bulundular.